het verhaal van Hendrik Pruyt

Schipper Hendrik Pruyt voer met zijn vrouw Trijntje Jans op hun schip langs de kust. Ze kwamen van Harlingen en hadden als einddoel hun thuishaven Workum. Hier waren ze aangesloten bij de doopsgezinde gemeente. Caspar de Robles had het op deze kleine, verboden gemeenschap gemunt. Niet alleen vanwege het geloof, maar ook om hun spaarcenten te plunderen en dat geld te gebruiken voor de aanleg van dijken.

Tijdens hun tocht naar Workum werden ze plotseling voor de haven aangehouden. Met veel drukte en geweld klommen de Spaanse soldaten aan boord. De lading en de papieren werden gecontroleerd. Hoewel alles in orde was, werd hij toch gevangengenomen en gevangengezet in cachot van het stadhuis. Zijn vrouw kon net op tijd veilig wegkomen en vluchtte naar Harderwijk om hulp te halen. Helaas kwam die hulp te laat. In één van de verhoren kwamen ze erachter dat Pruyt een broeder was van de Mennisten. Dit was voldoende reden voor de soldaten om een duivels plan uit te voeren. Midden op het marktplein kleedden ze hem uit en smeerden hem in met zwarte stinkende teer en bonden hem vast in een oude schuit. Deze werd door de soldaten in brand gestoken en naar zee gedreven. Bijna was het hem gelukt om te ontsnappen want toen de touwen waren doorgebrand sprong hij overboord. Maar helaas, de Spaanse soldaten zagen hem springen, kwamen hem achterna en staken hem dood.